3D printen wordt steeds populairder. Of je nu een beginner bent of al ervaring hebt, de keuze van het juiste filament maakt het verschil tussen een geslaagd project en een mislukte print. Er zijn tientallen soorten beschikbaar, elk met eigen eigenschappen. In deze blog leggen we uit welk filament bij welk project past.
Wat is 3D printer filament?
Filament is het materiaal dat een 3D printer gebruikt om objecten te maken. Het komt meestal op een rol en wordt verhit in de printkop. De printer smelt het materiaal en bouwt laag voor laag je ontwerp op. De keuze van filament bepaalt hoe sterk, flexibel en duurzaam je print wordt. Elk type filament heeft verschillende eigenschappen. Sommige zijn makkelijk te printen, andere vragen meer ervaring. De printtemperatuur, bedtemperatuur en printsnelheid verschillen per materiaal. Daarom is het belangrijk om te weten wat je nodig hebt voor jouw project.
PLA: de beste keuze voor beginners
PLA (Polylactic Acid) is het meest gebruikte filament. Het is biologisch afbreekbaar en gemaakt van maïszetmeel of suikerriet. Dit maakt het milieuvriendelijker dan veel andere kunststoffen. De grootste voordelen zijn de gebruiksvriendelijkheid en lage prijs.
Waarom kiezen voor PLA?
- Print bij lage temperaturen (190-220°C)
- Geen verwarmde bed nodig (wel aangeraden)
- Weinig warping of kromtrekken
- Scherpe details en mooie afwerking
- Verkrijgbaar in vele kleuren en varianten
PLA is perfect voor decoratieve objecten, prototypes en speelgoed. Het is niet geschikt voor toepassingen met hitte of veel mechanische belasting. Boven 60°C wordt PLA zacht en verliest het zijn vorm. Voor functionele onderdelen die buiten gebruikt worden, kies je beter een ander materiaal. Wil je PLA filament kopen? Let dan op de kwaliteit. Goedkoop filament kan diameter variaties hebben, wat zorgt voor inconsistente prints. Merken zoals Bambu Lab, Polymaker en Gembird leveren consistente kwaliteit.
PETG: sterker en veelzijdiger
PETG combineert het beste van twee werelden. Het is bijna zo makkelijk te printen als PLA, maar veel sterker en hittebestendiger. PETG staat voor Polyethylene Terephthalate Glycol. Het is hetzelfde materiaal als plastic flessen, maar aangepast voor 3D printen.
Voordelen van PETG
- Sterker dan PLA
- Hittebestendig tot 80°C
- Chemisch resistent
- Goede laagadhesie
- Voedselveilig (bij juiste merken)
3D filament PETG is ideaal voor functionele onderdelen. Denk aan behuizingen voor elektronica, gereedschap houders of onderdelen die buiten gebruikt worden. Het materiaal is ook geschikt voor mechanische onderdelen die beweging moeten doorstaan. PETG heeft wel een paar nadelen. Het is hygroscopisch, wat betekent dat het vocht uit de lucht opneemt. Bewaar het daarom altijd droog. Ook kan het stringy zijn tijdens het printen, wat betekent dat er dunne draadjes tussen onderdelen ontstaan. Dit los je op met de juiste retractie instellingen.
Andere populaire filament types
Naast PLA en PETG zijn er nog veel meer opties. Elk heeft specifieke toepassingen waar het uitblinkt.
ABS: klassiek en hittebestendig
ABS (Acrylonitrile Butadiene Styrene) is een van de oudste 3D print materialen. Het is sterk, hittebestendig en kan na het printen bewerkt worden. ABS wordt vaak gebruikt voor auto-onderdelen en LEGO blokjes. Het nadeel is dat ABS lastig te printen is. Het heeft een verwarmde bed nodig (90-110°C) en een gesloten printruimte. Anders krijg je warping. Ook geeft ABS dampen af tijdens het printen, dus goede ventilatie is belangrijk.
TPU: flexibel en schokbestendig
TPU (Thermoplastic Polyurethane) is een flexibel filament. Het voelt aan als rubber en kan buigen zonder te breken. TPU is perfect voor telefoonhoesjes, schoenzolen of afdichtingen. Printen met TPU vraagt geduld. De printsnelheid moet laag zijn en je extruder moet geschikt zijn voor flexibele materialen. Direct drive extruders werken het beste.
ASA: weerbestendig alternatief voor ABS
ASA lijkt op ABS maar is UV-bestendig. Dit maakt het perfect voor toepassingen buiten. Tuinartikelen, auto-accessoires of gevelbekleding blijven hun kleur behouden in de zon.
Nylon: extreem sterk en duurzaam
Nylon is een van de sterkste 3D print materialen. Het is slijtvast en kan veel kracht weerstaan. Tandwielen, lagers en functionele onderdelen zijn typische toepassingen.
Het nadeel is dat nylon veel vocht opneemt. Droog het altijd voor gebruik in een filament droger. Ook heb je hoge printtemperaturen nodig (240-270°C).
Hoe kies je het juiste filament?
De keuze hangt af van je project. Stel jezelf deze vragen:
- Functie of decoratie?
Voor decoratieve prints is PLA perfect. Voor functionele onderdelen kies je PETG, ABS of nylon.
Binnen of buiten? Buitentoepassingen vragen om weerbestendig materiaal zoals ASA of PETG. - Flexibiliteit nodig?
Dan is TPU de enige optie. - Hittebestendigheid?
Voor onderdelen die warm worden, kies je PETG, ABS of ASA. - Ervaring?
Beginners starten het beste met PLA. Gevorderde gebruikers kunnen experimenteren met specialistische materialen.
Tips voor succesvol printen
Welk filament je ook kiest, deze tips helpen altijd:
- Bewaar filament droog in een verzegelde zak met silica gel
- Kalibreer je printer regelmatig
- Gebruik de juiste temperaturen voor elk materiaal
- Reinig je nozzle tussen verschillende materialen
- Start met een testprint om instellingen te checken
Filament: voor ieder wat wils
De wereld van filament is enorm divers. Voor beginners is PLA filament kopen de beste start. Het is goedkoop, makkelijk en levert mooie resultaten. Voor functionele projecten is 3D filament PETG de logische volgende stap.
Experimenteer met verschillende types om te ontdekken wat bij jouw projecten past. Elk materiaal heeft zijn sterke punten. Met de juiste keuze haal je het maximale uit je 3D printer. Veel printplezier!
